Sendikalı Olmak Ya Da Olmamak: Bir Durum Çalışması
DOI:
https://doi.org/10.14689/enad.34.1612Anahtar Kelimeler:
Sendika, örgütlenme, öğretmen, yönetici.Özet
Bu çalışmada öğretmen ve yöneticilerin görüşlerine göre sendikal faaliyetlerin nasıl olması gerektiğinin ne ölçüde bilindiği, sendikadan öğretmen ve yöneticilerin beklentilerinin neler olduğu, bu beklentilerin sendikal faaliyetlerin özüne yönelik mi yoksa bireylerin sorunlarının çözümü veya isteklerinin yerine getirilmesi ile mi ilgili olduğunun ortaya koyulması, Türkiye’de eğitim çalışanlarının örgütlü hareket edebilme gücünün veya zayıflığının ortaya çıkartılması amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden bütüncül tek durum çalışması olarak planlanmıştır. Çalışma grubu 12 katılımcıdan oluşmakta olup amaçlı örnekleme yöntemleri içerisinden ölçüt örnekleme ve maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan görüşme formu, alanyazın incelemesi sonucunda araştırmacılar tarafından oluşturulmuştur. Elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda sendikal faaliyetlere ilişkin yapılan görüşmelerden elde edilen kod ve kategoriler; sendikaya üye olma ve üye olmama nedenleri, sendikalara ilişkin görüşler, sendikal faaliyetlerin olumlu yararları ve olumsuz uygulamaları, sendikal faaliyetlere ilişkin öneriler olmak üzere dört tema altında toplanmıştır. Elde edilen veriler ışığında sendikaların tek bir çatı altında toplanıp kendi içinde branş düzeyinde bir ayrıma gitmesi; atama ve yer değiştirme konusunda adil, liyakate dayanan bir sistemin oluşturulması için bir baskı unsuru olarak görev yapması önerileri geliştirilmiştir.
Referanslar
Acuner, A.M. (1994). Öğretmen Örgütlenmesine İlişkin Model Önerisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi.
Aidt, T., & Tzannatos, Z. (2002). Unions and collective bargaining: Economic effects in a global environment. The World Bank.
Aksoy, M. (2013). Lise Öğretmenlerinin Sendikal Örgütlenmeye Bakışları: Eskişehir İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Arabacı, İ. B., Ö. Şanlı ve Altun, M. (2015). Okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atama yöntemlerine ilişkin sendika temsilcilerinin, maarif müfettişlerinin ve okul yöneticilerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 166 – 186.
Arslan, C. (2015). Öğretmenlerin Sendikal Örgütlenmeye İlişkin Tutumları ve Sendikal Örgütlenmeye İlişkin Tutumları ve Sendikal Örgütlenme Nedenleri. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
Bamberry, L. (2008). Propensity to join and maintain membership of unions amongst casual school teachers in NSW. WPS No. 3. The Centre for Applied Social Sciences, School of Global Studies, Social Science and Planning.
Baysal, Ö. (2006). Sınıf öğretmenlerinin mesleki örgütlenme tutumları Uşak örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi.
Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri Analizi El Kitabı. Pegem Yayıncılık.
Can, N. (2012). Öğretmenlerin örgütlenmeye aktif katılımının engelleri. Turkish Journal of Education, 1(1), 12-20.
Cindemir, H. (2017). Kamu görevlileri sendikacılığında İngiltere, Fransa, Almanya ve İsveç örnekleri, 16(2), 553-566.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2008). Research methods in education. Routledge.
Cooper, B. S. (2000). An international pespective on teachers unions. Loveless, T. (der.), Conflicting Missions?: Teachers Unions and Educational Reform. Brooking Institution Press, 240-280.
Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (Çev. Ed. M. Bütün ve C.B. Demir). Siyasal Kitabevi.
Çınar, G. (2008). İlköğretim okullarında sendikalaşma faaliyetlerinin öğretmenler ve yöneticiler üzerindeki etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi.
Dermenci, N. Ö. (2020). Eğitim yöneticilerinin seçiminde sendikaların rollerine ilişkin okul yöneticilerinin görüşlerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi.
Dilbaz, E., & Erkilic, T. A. (2021). A study on the evaluation of education unions in terms of purposes andactivities statedin their constitutions. Journal of Qualitative Research in Education, 28, 241- 261. doi: 10.14689/enad.10.
Eken, İ. (2014). İlkokul ve ortaokulda görev yapan öğretmenlerin sendikalara ilişkin görüş ve beklentileri. Yüksek Lisans Tezi, Zirve Üniversitesi.
Eraslan, L. (2012a). Günümüz Öğretmen Sendikacılığının Değerlendirilmesi. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 1(1), 59-72.
Eraslan, L. (2012b). Türkiye’de Eğitim Sendikacılığının Tarihsel Perspektifi ve Günümüz Eğitim Sendikacılığının Değerlendirilmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28,1-16.
Erdem, A. R. (1996). İlkokul öğretmenlerinin ve yöneticilerinin eğitim sendikalarından beklentileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi.
Gaille, L. (2017). Pros and cons of teachers unions. https://vittana.org/13-pros-and-cons-of-teachers-unions adresinden erişilmiştir.
Ghosn, E., & Akkary, R. K. (2020). The struggle of lebanese teacher unions in a neoliberal period. Research in Educational Administration and Leadership, 5(1), 275-322.
Govender, L. (2004). Teacher unions, policy struggles and educational change. Changing class education and social change in post-apartheid South Africa. (Ed.: L. Chisolm). Zed Books.
Gök, A., & Bozbayındır, F. (2020). Öğretmen görüşlerine göre eğitim sendikaları: mevcut durum ve beklentiler. Anadolu Türk Eğitim Dergisi,2(2), 101-127.
Gökçe, E. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin öğretmen örgütlerine (sendikalara) üye olmama sebepleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uşak Üniversitesi.
Gülmez, M. (2002). Memur sendikaları ve siyasal etkinlik. Amme İdaresi Dergisi,2(28), 29-50.
Hoxby, C. M. (1996). How teachers' unions affect education production. The Quarterly Journal of Economics, 3(111), 671-718.
Işıklı, A. (2003). Dünya öğretmen örgütlenmesinin tarihçesi. Eğitim-Sen Yayınları.
Keskinoğlu, İ. (1996). Türkiye’de Grevler. Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi, Ed. Oya Baydar, C.1, Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını.
Kurt, A. (1994). Öğretmenlerin sendikal eğilimleri. T.O.D.Aİ. E (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
Mausethagen, S., & Granlund, L. (2012). Contested discourses of teacher professionalism: current tensions between education policy and teachers union. Journal of Education Policy, 27(6), 815–833.
Meador, D. (2019). Pros and cons of joining a teachers union. https://www.thoughtco.com /weighing-the-decision-to-join-a-teachers-union-3194787 adresinden erişilmiştir.
Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. S. Turan). Nobel Yayıncılık.
Moe, T. M. (2001). Teachers unions and the public schools. T. M. Moe(ed.), A primer on America’s schools (ss. 151-184). Hoover Institution Press.
Murillo, M. (1999). Recovering political dynamics: Teachers’ unions and the decentralization of education in Argentina and Mexico. Journal of InterAmerican Studies and World Affairs, 41(1), 31-57.
Özaydın, M. M., & Han, E. (2014). Sendika Üyesi Kamu Görevlilerinin Sendika-Siyaset İlişkisine Yönelik Yaklaşımları Üzerine Bir Alan Araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 57-73.
Özkiraz, A., & Talu, N. (2008). Sendikaların Doğuşu; Türkiye ve Batı Avrupa Ülkeleri Karşılaştırması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2: 108-126.
Patton, Q. M. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Ed. M. Bütün ve C. B. Demir). Pegem Akademi.
Pogodzinski, B., & Jones, N. (2012). Exploring novice teachers’ attitudes and behaviors regarding teacher unionism. Educational Policy.
Poole, W. L. (1997). The Construction of Professional Unionism by Teacher Union Leaders. ERIC ED410683 Reports- Research; Speeches/Meeting Papers 1997- 03-00 Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association (Chicago, IL, March 24-28).
Punch, K. F. (2005). Sosyal araştırmalara giriş nicel ve nitel yaklaşımlar (Çev. Ed. D. Bayrak, H., B. Arslan ve Z. Akyüz). Siyasal Yayıncılık.
Redman, T., & Snape, E. (2006). Militancy and moderation in teachers unions: Is there a fit between union image and member attitudes?, Working Paper. Durham University.
Rose, P. (2009). NGO provision of basic education: alternative or complementary service delivery to support access to the excluded? Compare: A Journal of Comparative and International Education, 39(2), 219-233.
Serinoğlu, R. (2004). Eğitim hizmetleri kolundaki sendikaların eğitim anlayışları ve amaçladıkları insan modelleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Niğde Üniversitesi.
Söylemez, M. (2019). Eğitim çalışanların sendikalara ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
Talas, C. (1975). Sendikacılık ve toplum. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 30(1), 1-23.
Taş, A. (1995). Ankara İli İlköğretim Okulları Öğretmenlerinin Eğitim Sendikalarından, Sendikacıların Öğretmenlerden Beklentileri. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi.
Taş, Y. (2012). Toplumsal Sınıfların Değişim Sürecinde, Sendikalar ve Sendikaların Geleceği. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi.
Tellis, W. M. (1997). Application of a case study methodology. The Qualitative Report, 3(3), 1-19. Retrieved from http://nsuworks.nova.edu/tqr/vol3/iss3/1.
Tok, T. N. (1996). Okul yöneticileri ve öğretmenlerin mesleki örgütlenmeye ilişkin görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi.
Tokol, A. (1994). Türkiye’ de Sendikal Hareket. Ezgi Kitapevi.
Ulutaş, U., & Sönmez İ. (2011) Eğitimci kadınların sendikal örgütlenme eğilimleri ve sendikal sürece katılım düzeyleri üzerine bir inceleme (Eskişehir Örneği). Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu.
Ünal, A., & Sarpkaya, R. (2021). Eğitim Hukuku. Anı Yayıncılık.
Wagner, G. A., & Elder, E. M. (2021). Campaigning for retirement: State teacher union campaign contributions and pension generosity. European Journal of Political Economy, 68, 101991.
West, K. L., & Mykerezi, E. (2011). Teachers’ unions and compensation: The impact of collective bargaining on salary schedules and performance pay schemes. Economics of Education Review, 30(1), 99-108.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, S. (2021). Sendikalara İlişkin Öğretmenlerin Görüş ve Beklentileri. (Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
