Türkiye’deki Özel Eğitim Anabilim Dallarında Karma Araştırma Yöntemiyle Yürütülmüş Lisansüstü Tezlerin Çözümlenmesi

Özet

Bu çalışmanın amacı, 2010-2020 yılları arasında Türkiye’deki özel eğitim anabilim dallarında karma araştırma yöntemiyle gerçekleştirilmiş lisansüstü tezlerin çözümlenmesidir. Taramalar sonucunda 26 teze ulaşılmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden analitik araştırma deseniyle gerçekleştirilmiştir. Veriler lisansüstü tezlerden oluşan dokümanlar aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi esas alınmıştır. Bu analiz karma yöntemle bir araştırma yürütürken alanyazında öngörülen temel aşamalar doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Bu aşamalar çalışmanın temalarını oluşturmuştur. Temalar; araştırma amacının ve sorularının belirlenmesi, karma yöntem yaklaşımına dayalı desenin seçilmesi, karma yöntem yaklaşımının ve deseninin seçilme gerekçesinin ortaya koyulması, örneklemin belirlenmesi, verilerin toplanması, verilerin analizi, verilerin bütünleştirilmesi, yorumlanması ve raporlanması, araştırmacı yeterliliği ve rolleri ve etiktir. Tezlerin yöntem ve raporlama bölümlerindeki sınırlılıklar karma araştırma yönteminin kalite standartlarının çalışmalara yeterince yansıtılamadığına işaret etmektedir. Bu sınırlılıklar; terminolojideki çeşitlilik, yöntem ve desenin seçilme gerekçesinin ortaya konulmaması, geçerlik-güvenirlik bilgilerindeki sınırlılık, nicel ve nitel verilerin birbirleriyle harmanlanarak bütünleştirilmemiş olmasıdır. Sonuç olarak, özel eğitimde karma yöntem araştırmalarındaki sayısal artış alana katkı sağlamakla birlikte, yönteme ilişkin felsefi bakış açısı ve donanım yeterliliğinin araştırmalara yansıması tartışmalı görünmektedir.