Deneyim Yoluyla Eğitimde Ahlaki Gelişim Üzerine: Rousseau'da Doğal ve Özgür İnsan

Özet

Geçmişten günümüze, insanlığın karşı karşıya kaldığı evrensel nitelikteki sorunlar, kaçınılmaz bir biçimde, dikkatleri eğitimin işlevine çekerken, eğitimi kuşatan etik bir bağlama işaret etmektedir. Toplumların, bütün ilerlemelere rağmen karşı karşıya oldukları bu sorunlar, eğitimde program geliştirme çalışmalarına ilişkin olarak neler yapılabileceği tartışmalarını gündeme getirmektedir. Rousseau’nun Bilimler ve Sanatlar Üzerine Söylev (1749) ve Emile (1762) eserlerinden yola çıkarak sorunsallaştırdığımız söz konusu tartışmalar araştırmamızda, Rousseau’nun soruları ve kavramsallaştırmaları aracılığıyla gündeme getirilmiş ve bu sorunlara, günümüz ekseninde yanıtlar aranmaya çalışılmıştır. Kavramsal analiz yöntemiyle yürütülen araştırmamızın çalışma grubunu, Rousseau’nun belli başlı eserleri teşkil etmektedir. Etik argümanların, eğitim programlarının düşünsel ve felsefi zeminini etkileyen görüşler içindeki temel yeri konusunda genel bir kabul oluşmuş olsa da felsefi arka planın uygulamadaki yalıtılmışlığı, mekanik bir eğitim anlayışına yol açmaktadır. Nihai olarak deneyime dayalı eğitimin özümsenmesi ve yerel dinamiklere göre formüle edilebilecek, etik dayanakları olan yeni paradigmaların yaratılması, dünyamızın karşılaştığı sorunlar ortasında daha belirgin ve kritik hale gelmektedir.